Có những tác phẩm không chỉ đơn thuần là văn học – mà còn là lời kể hào hùng của một thời máu lửa. Rừng xà nu là một câu chuyện như thế.
Nếu bạn đang loay hoay chưa biết bắt đầu từ đâu để viết một bài văn “ra chất”, thì đây chính là gợi ý lập dàn ý Rừng xà nu bám sát chương trình Ngữ văn 12 – ngắn gọn, dễ nhớ, dễ viết và… rất đúng ý cô mà phantichvanhoc.com muốn chia sẻ cho bạn.
Dàn ý rừng xà nu mẫu 1
Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Trung Thành:
- Là nhà văn gắn bó sâu sắc với Tây Nguyên và cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Văn phong đậm chất sử thi, thể hiện tinh thần cách mạng, tình yêu quê hương đất nước.
- Giới thiệu về tác phẩm “Rừng xà nu”:
- Viết năm 1965, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ ác liệt.
- Là truyện ngắn tiêu biểu, phản ánh khí thế đấu tranh của nhân dân Tây Nguyên.
- Nêu khái quát nội dung chính:
- Tác phẩm kể về cuộc đời Tnú, những đau thương, mất mát nhưng vẫn kiên cường đứng lên chiến đấu, cùng dân làng Xô Man kháng chiến.
- Hình tượng rừng xà nu xuyên suốt tác phẩm, mang ý nghĩa sâu sắc.
Thân bài:
a) Hình tượng rừng xà nu – biểu tượng của Tây Nguyên và con người kháng chiến
- Rừng xà nu xuất hiện xuyên suốt tác phẩm, vừa là bối cảnh vừa mang ý nghĩa biểu tượng.
- Sức sống mãnh liệt:
- “Cây này ngã, cây khác mọc lên” – thể hiện sự kiên cường, nối tiếp thế hệ trong cuộc chiến đấu.
- Rừng xà nu bị bom đạn tàn phá nhưng vẫn vươn lên mạnh mẽ, giống như người dân Tây Nguyên.
- Hình ảnh rừng xà nu gắn với con người:
- Những cây non bị thương giống như thế hệ trẻ (Tnú, Dít, bé Heng) lớn lên giữa đau thương nhưng vẫn kiên cường.
- Những cây xà nu cổ thụ tượng trưng cho lớp người già (cụ Mết) – người truyền lửa cách mạng.
b) Nhân vật Tnú – hình tượng con người Tây Nguyên trong kháng chiến
- Cuộc đời đầy đau thương và bi kịch:
- Mồ côi từ nhỏ, được dân làng nuôi dưỡng.
- Khi còn bé, cùng Mai nuôi giấu cán bộ, bị giặc bắt và tra tấn dã man.
- Chứng kiến cảnh vợ con bị giặc giết hại, đau đớn nhưng không thể cứu.
- Hai bàn tay bị giặc đốt bằng nhựa xà nu, trở thành dấu ấn không thể xóa nhòa.
- Tinh thần chiến đấu mạnh mẽ:
- Không chịu khuất phục, gia nhập cách mạng, trở thành chiến sĩ kiên cường.
- Trở về lãnh đạo dân làng đứng lên cầm vũ khí chiến đấu.
c) Hình tượng các nhân vật khác trong tác phẩm
- Cụ Mết:
- Người già làng đại diện cho sức mạnh truyền thống, gắn bó với cách mạng.
- Là người truyền ngọn lửa yêu nước, giáo dục thế hệ sau.
- Dít:
- Từ cô bé ít nói trở thành nữ chiến sĩ gan dạ, nối tiếp con đường cách mạng.
- Bé Heng:
- Thế hệ trẻ, tuy nhỏ nhưng đã mang trong mình tinh thần yêu nước, sẵn sàng chiến đấu.
d) Giá trị nghệ thuật của tác phẩm
- Cốt truyện hấp dẫn, giàu chất sử thi.
- Hình ảnh mang tính biểu tượng cao: rừng xà nu, đôi bàn tay Tnú, ánh lửa…
- Ngôn ngữ giàu hình tượng, mang âm hưởng sử thi hùng tráng.
Kết bài:
- Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
- “Rừng xà nu” không chỉ ca ngợi tinh thần chiến đấu kiên cường mà còn là lời kêu gọi nhân dân đứng lên bảo vệ Tổ quốc.
Dàn ý rừng xà nu mẫu 2
Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trung Thành:
- Nhà văn gắn bó sâu sắc với Tây Nguyên, có nhiều tác phẩm phản ánh cuộc kháng chiến và con người nơi đây.
- Văn phong đậm chất sử thi, kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn.
- Giới thiệu tác phẩm “Rừng xà nu”:
- Viết năm 1965, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ ác liệt.
- Phản ánh khí thế đấu tranh bất khuất của nhân dân Tây Nguyên.
- Giới thiệu hình tượng rừng xà nu – biểu tượng trung tâm của tác phẩm, gắn liền với cuộc đời Tnú và dân làng Xô Man.
Thân bài:
a) Rừng xà nu – bối cảnh thiên nhiên đặc biệt
- Truyện mở đầu và kết thúc bằng hình ảnh rừng xà nu, tạo kết cấu vòng tròn, nhấn mạnh tính biểu tượng.
- Xà nu tràn ngập không gian, xuất hiện khắp nơi: “Chạy tít tắp đến tận chân trời.”
- Rừng xà nu vừa hùng vĩ, vừa khắc nghiệt, giống như con người Tây Nguyên:
- Những cây bị bom đạn tàn phá nhưng vẫn mọc lên mạnh mẽ.
- Những cây non vẫn vươn lên, thể hiện sức sống bền bỉ.
b) Rừng xà nu – biểu tượng của con người Tây Nguyên trong kháng chiến
- Hình ảnh những cây xà nu bị thương:
- “Có những cây bị đạn bắn vào thân, nhựa ứa ra như máu người.”
- Giống như dân làng Xô Man luôn chịu nhiều đau thương, mất mát do chiến tranh.
- Hình ảnh những cây xà nu trưởng thành:
- Cụ Mết như những cây xà nu cổ thụ, là người truyền lửa cách mạng cho thế hệ sau.
- Tnú, Dít, bé Heng như những cây xà nu non, lớn lên trong gian khổ nhưng kiên cường.
- Hình ảnh “cây này ngã, cây khác mọc lên”:
- Biểu tượng cho tinh thần đấu tranh nối tiếp qua các thế hệ.
- Dù bị tàn phá, xà nu vẫn không bao giờ bị diệt vong, giống như nhân dân Tây Nguyên.
c) Ý nghĩa của hình tượng rừng xà nu
- Biểu tượng cho cuộc đời con người Tây Nguyên: Dân làng Xô Man chịu đau thương nhưng không lùi bước.
- Thể hiện tinh thần yêu nước, kiên cường đấu tranh: Dù bị đàn áp, họ vẫn không chịu khuất phục.
- Là tiếng nói tố cáo chiến tranh: Giặc tàn phá rừng xà nu, cũng như chúng hủy hoại cuộc sống nhân dân ta.
Kết bài:
- Rừng xà nu không chỉ là một hình ảnh thiên nhiên mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc.
- Thể hiện tinh thần quật cường của nhân dân Tây Nguyên và toàn dân tộc Việt Nam.
- Là lời ngợi ca sức mạnh đoàn kết, truyền thống đấu tranh kiên cường của dân tộc ta.
Dàn ý rừng xà nu mẫu 3
Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trung Thành và tác phẩm “Rừng xà nu”.
- Nhấn mạnh Tnú là hình tượng tiêu biểu của con người Tây Nguyên trong kháng chiến, mang vẻ đẹp sử thi và bi tráng.
Thân bài:
a) Hoàn cảnh xuất thân của Tnú
- Mồ côi cha mẹ từ nhỏ, được dân làng Xô Man nuôi dưỡng.
- Lớn lên trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, sớm giác ngộ cách mạng.
- Được cụ Mết chỉ dạy, có ý chí kiên cường từ nhỏ.
b) Tuổi thơ gắn liền với cách mạng
- Cùng Mai nuôi giấu cán bộ cách mạng, tiếp tế lương thực cho anh Quyết.
- Bị giặc bắt khi vượt rừng đưa thư, bị tra tấn dã man nhưng vẫn không khai.
- Chạy thoát về làng, tiếp tục đi theo cách mạng.
c) Bi kịch và bước ngoặt cuộc đời Tnú
- Chứng kiến vợ con bị giặc giết hại:
- Mai và đứa con bị giặc hành hạ dã man.
- Tnú lao vào cứu nhưng bị bắt, bị đốt hai bàn tay bằng nhựa xà nu.
- Cụ Mết dạy: “Người cộng sản chỉ có cầm vũ khí mới bảo vệ được quê hương.”
- Từ đó, anh gia nhập quân giải phóng, trở thành chiến sĩ kiên cường.
- Trở về quê hương, lãnh đạo dân làng Xô Man đấu tranh.
d) Hình tượng Tnú – con người của sử thi và cách mạng
- Lòng trung thành với cách mạng: Luôn tin vào Đảng, vào lý tưởng đấu tranh.
- Tinh thần kiên cường, bất khuất:
- Bị giặc tra tấn nhưng không khuất phục.
- Dù đôi tay bị thiêu rụi, vẫn cầm súng chiến đấu.
- Tnú không chỉ là con người của cá nhân mà là con người của tập thể:
- Không đấu tranh cho riêng mình, mà chiến đấu vì cả dân làng.
- Mang hình ảnh của một chiến sĩ kiên trung, đại diện cho Tây Nguyên.
Kết bài:
- Tnú là hình tượng điển hình của con người Tây Nguyên kiên cường, bất khuất trong kháng chiến.
- Qua nhân vật, tác phẩm truyền tải thông điệp: Muốn bảo vệ quê hương, nhân dân phải cầm vũ khí đấu tranh.
- Là lời ngợi ca những con người cách mạng chân chính, sẵn sàng hy sinh vì dân tộc.
Dàn ý rừng xà nu mẫu 4
Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trung Thành:
- Là nhà văn gắn bó với Tây Nguyên, am hiểu sâu sắc về cuộc sống, phong tục và tinh thần chiến đấu của đồng bào Tây Nguyên.
- Văn phong mang đậm chất sử thi, giàu giá trị hiện thực và cách mạng.
- Giới thiệu tác phẩm “Rừng xà nu”:
- Được viết năm 1965, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt.
- Phản ánh chân thực hiện thực chiến tranh tàn khốc, đồng thời ca ngợi tinh thần chiến đấu quật cường của nhân dân Tây Nguyên.
- Khẳng định giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, phản ánh số phận nhân dân Tây Nguyên trong chiến tranh và con đường đấu tranh tất yếu.
Thân bài:
a) Phản ánh cuộc sống đau thương nhưng kiên cường của nhân dân Tây Nguyên
- Bối cảnh Tây Nguyên trong chiến tranh:
- Đất nước bị giặc Mỹ – Diệm đàn áp, làng mạc bị tàn phá, người dân chịu nhiều đau thương.
- Rừng xà nu chìm trong lửa đạn, như số phận của dân làng Xô Man.
- Sự tàn bạo của giặc Mỹ – Diệm:
- Dân làng bị giặc khủng bố, đàn áp, giết hại không thương tiếc.
- Gia đình Tnú bị sát hại: Mai và con bị giặc đánh đến chết ngay trước mắt anh.
- Tnú bị giặc tra tấn dã man: Bàn tay anh bị đốt bằng nhựa xà nu.
- Dân làng Xô Man liên tục chịu đau thương, nhưng không hề khuất phục.
b) Con đường đấu tranh tất yếu của nhân dân Tây Nguyên
- Ban đầu, dân làng Xô Man chỉ có lòng căm thù, nhưng chưa có vũ khí đấu tranh.
- Nhận thức của Tnú và dân làng:
- Sau khi Tnú bị hành hạ, cụ Mết khẳng định: “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo.”
- Nhận ra chỉ có con đường đấu tranh vũ trang mới bảo vệ được quê hương.
- Hành động quyết liệt của dân làng:
- Tất cả dân làng đứng lên cầm vũ khí, tiêu diệt kẻ thù.
- Khẳng định chân lý cách mạng: “Muốn sống, phải chiến đấu.”
c) Hình ảnh rừng xà nu mang tính hiện thực sâu sắc
- Rừng xà nu bị tàn phá bởi bom đạn, giống như dân làng Xô Man bị đàn áp dã man.
- Nhựa xà nu chảy như máu người – tố cáo chiến tranh tàn bạo.
- Những cây xà nu vẫn mọc lên mạnh mẽ – tượng trưng cho sự kiên cường, tiếp nối các thế hệ kháng chiến.
Kết bài:
- “Rừng xà nu” là bức tranh chân thực về cuộc chiến đấu của nhân dân Tây Nguyên.
- Tác phẩm tố cáo tội ác chiến tranh, đồng thời khẳng định con đường đấu tranh cách mạng là tất yếu.
- Là một bản hùng ca ca ngợi tinh thần chiến đấu bất khuất của dân tộc Việt Nam.
Dàn ý rừng xà nu mẫu 5
Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trung Thành và tác phẩm “Rừng xà nu”.
- Nhấn mạnh: Ngoài nội dung hiện thực sâu sắc, tác phẩm còn thành công nhờ những giá trị nghệ thuật đặc sắc.
Thân bài:
a) Xây dựng hình tượng giàu tính biểu tượng
- Hình tượng rừng xà nu:
- Xuất hiện xuyên suốt tác phẩm, mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc.
- Là bối cảnh thiên nhiên vừa dữ dội, vừa hùng vĩ.
- Tượng trưng cho sức sống bất diệt của con người Tây Nguyên.
- Là chứng nhân lịch sử, đồng hành cùng dân làng trong chiến tranh.
- Hình tượng nhân vật Tnú:
- Là nhân vật trung tâm, đại diện cho tinh thần đấu tranh bất khuất.
- Đôi bàn tay bị đốt là biểu tượng của sự hy sinh, lòng căm thù và ý chí kiên cường.
b) Nghệ thuật trần thuật giàu chất sử thi
- Giọng kể hùng tráng, đậm tính sử thi.
- Ngôn ngữ cô đọng, giàu hình ảnh, mang âm hưởng sử thi Tây Nguyên.
- Lời kể của cụ Mết giống như một bản anh hùng ca, truyền lửa cách mạng cho thế hệ sau.
- Cấu trúc truyện theo kết cấu vòng tròn:
- Mở đầu và kết thúc đều là hình ảnh rừng xà nu → nhấn mạnh sự trường tồn của thiên nhiên và con người.
c) Nghệ thuật khắc họa nhân vật
- Xây dựng nhân vật theo phong cách sử thi:
- Cụ Mết – người lãnh đạo tinh thần, mang phẩm chất của một già làng kiên cường.
- Tnú – người anh hùng đại diện cho thế hệ trẻ chiến đấu.
- Dít – nữ chiến sĩ dũng cảm, nối tiếp con đường cách mạng.
- Bé Heng – thế hệ tương lai, sẵn sàng cầm vũ khí bảo vệ quê hương.
- Nhân vật không chỉ mang tính cá nhân mà còn mang tính cộng đồng, đại diện cho cả dân tộc.
- d) Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên đặc sắc
- Rừng xà nu vừa mang vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ, vừa có hồn như một nhân chứng lịch sử.
- Hình ảnh thiên nhiên gắn bó mật thiết với số phận con người.
- Cách miêu tả đầy chất thơ:
- “Cả rừng xà nu ào ào trong lửa đạn.”
- “Cây này ngã xuống, cây khác mọc lên, đám xà nu con lớn nhanh như thổi.”
Kết bài:
- “Rừng xà nu” không chỉ có nội dung ý nghĩa mà còn có nghệ thuật đặc sắc.
- Nguyễn Trung Thành đã thành công trong việc xây dựng hình tượng biểu tượng, kết hợp giọng văn hùng tráng và nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn.
- Tác phẩm là một bản hùng ca bi tráng về tinh thần chiến đấu của nhân dân Tây Nguyên.
Có thể tham khảo thêm:
Kết luận
Việc lập dàn ý Rừng xà nu giúp bài viết mạch lạc, phân tích sâu sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Dàn ý giúp làm rõ hình tượng rừng xà nu – biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của con người Tây Nguyên. Nhờ có dàn ý “Rừng xà nu”, bài phân tích trở nên rõ ràng, chặt chẽ, làm nổi bật giá trị hiện thực và nghệ thuật của tác phẩm.
