Soạn bài Bản đồ dẫn đường thuộc chương trình Ngữ văn 6 – bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, là một văn bản đầy cảm hứng về hành trình tìm kiếm và xác định mục tiêu sống. Tác phẩm khơi dậy trong người đọc, đặc biệt là học sinh, niềm tin vào bản thân và khát vọng vươn tới ước mơ thông qua hình ảnh ẩn dụ giàu tính triết lý. Trong bài soạn dưới đây, chúng ta sẽ cùng phantichvanhoc.com tìm hiểu nội dung chính, nghệ thuật tiêu biểu và thông điệp sâu sắc của văn bản, đồng thời trả lời các câu hỏi SGK một cách ngắn gọn, dễ hiểu, giúp bạn học tốt và cảm thụ tác phẩm hiệu quả hơn.
Trước khi đọc – Soạn bài Bản đồ dẫn đường
Câu 1 (trang 56 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Tấm bản đồ giúp những người chưa quen địa hình dễ dàng xác định hướng đi, tránh lạc đường.
Câu 2 (trang 56 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Để bước tới tương lai, mỗi người cần tự chọn và vẽ “con đường” riêng cho mình.
Đọc văn bản – Soạn bài Bản đồ dẫn đường
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
- Theo dõi: Văn bản mở đầu bằng câu chuyện ngụ ngôn.
Trả lời: Câu chuyện kể về một người làm rơi chìa khóa gần cửa nhưng lại tìm dưới ánh đèn đường, nơi dễ nhìn hơn, dù không đúng vị trí. - Theo dõi: Cách giải thích hình ảnh “tấm bản đồ dẫn đường”.
Trả lời: “Tấm bản đồ dẫn đường” là cách nhìn nhận về cuộc sống và con người, định hình lối đi trong đời. - Theo dõi: Vai trò của “tấm bản đồ dẫn đường” đối với đường đời.
Trả lời: Tấm bản đồ ảnh hưởng lớn đến thành công hay thất bại, giúp con người định hướng hành trình cuộc sống. - Theo dõi: Những khó khăn của “ông” khi tìm kiếm “tấm bản đồ”.
Trả lời: “Ông” cảm thấy khác biệt với gia đình, khó tìm ra cách nhìn riêng về bản thân và cuộc đời. - Theo dõi: Cách kết thúc văn bản.
Trả lời: “Ông” khuyên “cháu” tự tạo tấm bản đồ dựa trên kinh nghiệm cá nhân để tìm hướng đi riêng.
Sau khi đọc – Soạn bài Bản đồ dẫn đường
Nội dung chính:
Văn bản là lời tâm sự của ông với cháu về “tấm bản đồ” – cách nhìn nhận bản thân và cuộc sống để định hướng tương lai.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 58 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Mở đầu bằng câu chuyện ngụ ngôn thu hút người đọc, khơi gợi suy nghĩ về việc tìm kiếm đúng hướng, tạo hứng thú khám phá văn bản.
Câu 2 (trang 58 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Từ việc tìm chìa khóa sai chỗ, tác giả nhấn mạnh giải pháp cho các vấn đề nằm trong nội tâm, không phải từ bên ngoài.
Câu 3 (trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời:
- Khía cạnh 1: Tấm bản đồ là cách nhìn về người xung quanh.
- Lí lẽ: Cách nhìn được hình thành từ gia đình, trải nghiệm, tôn giáo và hoàn cảnh sống.
- Bằng chứng: Bố mẹ “ông” thấy cuộc đời nguy hiểm, nhưng “ông” có quan điểm khác khi còn nhỏ.
- Khía cạnh 2: Tấm bản đồ là cách nhìn về bản thân.
- Lí lẽ: Nhận thức bản thân định hình thái độ sống, quyết định thành công hay thất bại.
- Bằng chứng: Sau tai nạn, “ông” tự vấn trong bóng tối để hiểu mình là ai và tìm ý nghĩa cuộc sống.
Câu 4 (trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: “Ông” bế tắc vì bố mẹ áp đặt cách nhìn của họ, khiến “ông” không nhận ra bản thân và ý nghĩa cuộc đời.
Câu 5 (trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Em đồng ý với ý kiến thứ hai: cuộc sống tươi đẹp hay bế tắc phụ thuộc vào thái độ tích cực của mỗi người.
Câu 6 (trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trả lời: Em học được rằng cần tự tin vào bản thân, tự vẽ “tấm bản đồ” riêng để bước đi vững chắc trong đời.
Viết kết nối với đọc – Soạn bài Bản đồ dẫn đường
Bài tập (trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Trên “con đường” đi tới tương lai của bản thân, “tấm bản đồ” có vai trò như thế nào? Viết đoạn văn (khoảng 5–7 câu).
Đoạn văn tham khảo:
Trên con đường tiến tới tương lai, “tấm bản đồ” đóng vai trò như kim chỉ nam, giúp ta xác định mục tiêu và tránh lạc lối. Nó là cách nhìn về bản thân và thế giới xung quanh, định hình thái độ sống. Nếu ta xem cuộc đời là nơi đầy rẫy khó khăn, ta sẽ sống trong lo âu. Ngược lại, nếu ta thấy cuộc sống là món quà đáng quý, ta sẽ tràn đầy năng lượng tích cực. Một “tấm bản đồ” đúng đắn dẫn ta đến hạnh phúc và thành công. Quan trọng nhất, mỗi người phải tự vẽ bản đồ riêng, dựa trên trải nghiệm cá nhân, vì đó là hành trình độc nhất của chính mình.
Xem thế:
