Bạn đang tìm kiếm những bài phân tích sâu sắc và dễ hiểu về nhân vật Tấm trong truyện cổ tích Tấm Cám? Bộ sưu tập Top 20+ phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám (hay nhất) dưới đây phantichvanhoc.com sẽ giúp bạn khám phá hành trình trưởng thành, biến đổi trong tâm lý và hành động của Tấm – từ cô gái hiền lành, cam chịu đến người phụ nữ kiên cường, dám đứng lên chống lại cái ác để giành lấy hạnh phúc. Đây là tài liệu hữu ích cho học sinh, giáo viên và những ai yêu văn học dân gian Việt Nam.
Dàn ý phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám
- Mở bài
Giới thiệu chung về truyện cổ tích Tấm Cám:
Tấm Cám là một trong những truyện cổ tích tiêu biểu nhất của kho tàng văn học dân gian Việt Nam. Câu chuyện không chỉ hấp dẫn bởi yếu tố kỳ ảo, mà còn bởi hành trình đấu tranh của nhân vật chính – cô Tấm.
Khái quát hình tượng nhân vật Tấm:
Tấm là nhân vật trung tâm, mang số phận éo le, phải chịu nhiều bất hạnh từ nhỏ. Qua quá trình đối đầu với cái ác, Tấm dần thay đổi, trưởng thành cả về ý thức và hành động, thể hiện khát vọng sống và niềm tin vào công lý.
- Thân bài
1. Hoàn cảnh sống đầy bất hạnh của Tấm
Mẹ Tấm mất sớm, cha đi bước nữa rồi cũng qua đời, để lại Tấm sống với dì ghẻ và em cùng cha khác mẹ – Cám.
Tấm phải làm đủ mọi việc nặng nhọc trong nhà như chăn trâu, mò cua, xay lúa, giã gạo… luôn sống trong tủi nhục, thiệt thòi.
→ Hoàn cảnh nghiệt ngã khiến người đọc cảm thương. Tấm là hiện thân cho cái thiện, trong khi mẹ con Cám lại đại diện cho cái ác và sự bất công.
→ Cuộc sống khốn khổ ấy càng làm nổi bật vẻ đẹp phẩm chất của Tấm, đồng thời tạo nên nền tảng cho hành trình phản kháng và giành lại hạnh phúc.
2. Hình ảnh Tấm hiền lành, cam chịu, yếu đuối
Khi bị Cám lừa lấy mất giỏ tép, Tấm chỉ biết khóc – ông Bụt xuất hiện an ủi và giúp đỡ.
Cá bống – niềm an ủi duy nhất – cũng bị mẹ con Cám lừa giết, Tấm lại khóc và được Bụt chỉ cách giữ lại hài cốt cá.
Lúc đi trẩy hội, Tấm bị bắt ở nhà nhặt thóc. Bụt lại xuất hiện giúp đỡ, cho nàng quần áo đẹp đi hội và nhờ đó nàng gặp được nhà vua, trở thành hoàng hậu.
→ Qua các chi tiết này, ta thấy Tấm ban đầu là một cô gái nhu mì, dễ bị tổn thương, không có khả năng tự vệ, thường rơi vào thế bị động.
→ Sự hiện diện của Bụt là yếu tố thần kỳ, thể hiện ước mơ của nhân dân về công lý, niềm tin vào sự bảo vệ của cái thiện trước sự độc ác.
3. Hình ảnh Tấm trưởng thành, kiên cường, đấu tranh chống cái ác
Khi bị mẹ con Cám hại chết lúc về giỗ cha, Tấm không “tan biến” mà lần lượt hóa thân thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, quả thị…
Mỗi lần tái sinh là một lần Tấm trở lại để chứng minh sự tồn tại và khao khát hạnh phúc của mình.
Đặc biệt, khi hóa thành khung cửi, Tấm đã lên tiếng trực tiếp tố cáo kẻ thù: “Cót ca cót két, lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt cho!” – lời tuyên chiến mạnh mẽ với cái ác.
→ Quá trình hóa thân cho thấy sức sống bền bỉ của cái thiện và sự chuyển biến rõ rệt trong tính cách của Tấm: từ bị động sang chủ động, từ cam chịu sang phản kháng.
4. Tấm trừng phạt kẻ ác – hành động quyết đoán sau quá trình đấu tranh
Khi trở lại làm hoàng hậu, Tấm không tha thứ cho mẹ con Cám mà ra tay trừng trị thẳng thắn.
Cám bị dội nước sôi đến chết, dì ghẻ bị cho ăn mắm làm từ thịt con gái mình, chết vì quá kinh hãi.
→ Hành động này thể hiện bước phát triển cuối cùng trong hành trình trưởng thành của Tấm – mạnh mẽ, quyết liệt, không khoan nhượng.
→ Phản ánh quan niệm dân gian “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”, khát vọng công lý và sự công bằng trong xã hội.
5. Nghệ thuật xây dựng nhân vật Tấm
Cốt truyện có sự phát triển mâu thuẫn, thể hiện sự chuyển biến trong tâm lý và hành động của nhân vật.
Nhân vật được xây dựng theo kiểu đối lập rõ rệt: Tấm – thiện lương, Cám – độc ác, giúp làm nổi bật tính cách nhân vật.
Sử dụng yếu tố kỳ ảo (ông Bụt, hóa thân…) đậm chất cổ tích để thể hiện niềm tin của nhân dân vào cái thiện và sự bảo vệ của thế lực siêu nhiên.
III. Kết bài
Nhân vật Tấm là hình tượng đại diện cho người phụ nữ Việt Nam xưa: chịu thương, chịu khó, nhẫn nhịn nhưng cũng mạnh mẽ, bản lĩnh khi cần thiết.
Qua quá trình biến đổi từ yếu đuối đến kiên cường, Tấm thể hiện khát vọng sống, niềm tin vào lẽ phải và công lý.
Hình tượng cô Tấm nết na, đảm đang đã trở thành biểu tượng văn hóa dân gian quen thuộc, gắn liền với câu ví: “Hiền như cô Tấm” – một biểu tượng đẹp của cái thiện chiến thắng cái ác.
Top 20+ Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám (hay nhất)
Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám – Mẫu 1
Truyện cổ tích là món ăn tinh thần không thể thiếu trong tuổi thơ mỗi người. Dưới hình thức kể chuyện giản dị, mộc mạc, truyện cổ tích truyền tải những bài học sâu sắc về đạo đức, nhân sinh, gieo mầm cho lối sống thiện lành và khát vọng về công bằng, hạnh phúc. Trong kho tàng truyện cổ dân gian Việt Nam, “Tấm Cám” là một tác phẩm đặc sắc, mang đậm tinh thần nhân văn. Nhân vật Tấm – trung tâm của câu chuyện – không chỉ là hình tượng cô gái dịu hiền, mà còn là biểu tượng của hành trình từ cam chịu đến phản kháng, từ bị áp bức đến đấu tranh để giành lại hạnh phúc chính đáng.
Truyện “Tấm Cám” phản ánh rõ nét tư tưởng “ở hiền gặp lành” của người xưa, khẳng định niềm tin mãnh liệt vào cái thiện. Tấm là hiện thân của người phụ nữ Việt Nam truyền thống: hiền hậu, chịu thương chịu khó, nhưng cũng biết vùng lên chống lại cái ác để bảo vệ bản thân. Nhân dân qua hình tượng Tấm đã gửi gắm những khát vọng sâu xa nhất – khát vọng rằng người tốt sẽ được đền đáp, kẻ ác phải chịu trừng phạt.
Tấm từ nhỏ đã có số phận bất hạnh. Mẹ mất sớm, cha đi bước nữa rồi cũng qua đời, Tấm sống với dì ghẻ – mẹ Cám – và bị áp bức không thương tiếc. Là con vợ cả nhưng cô bị đối xử như người ở trong chính nhà mình, phải làm hết mọi việc nặng nhọc, còn Cám thì sống sung sướng. Đây là kiểu mô-típ quen thuộc trong truyện cổ tích, nơi nhân vật chính đại diện cho tầng lớp thấp bé, yếu thế trong xã hội cũ – người không có quyền lên tiếng, không có nơi nương tựa.
Tấm hiền lành, lương thiện nhưng luôn chịu bất công. Cô bị Cám lừa lấy giỏ cá khi hai chị em thi bắt tép. Chiếc yếm đỏ – phần thưởng tưởng như nhỏ bé – lại là biểu tượng của sự phân biệt rạch ròi giữa người được thương và kẻ bị ghét bỏ. Tấm không chỉ mất công sức mà còn bị phủ nhận giá trị, tiếp tục sống trong thiệt thòi và tủi hổ.
Nhưng điều khiến Tấm đau đớn nhất có lẽ là khi mất đi người bạn duy nhất – con cá Bống trong giếng. Bống là người bạn tâm giao duy nhất của cô, là nơi Tấm trút nỗi buồn và bấu víu tinh thần trong cuộc sống đơn độc. Bị mẹ con Cám lừa giết mất Bống, Tấm như mất đi chỗ dựa duy nhất trong cuộc đời. Qua đó, người đọc càng thấy rõ sự ác độc, tàn nhẫn của mẹ con Cám – những kẻ không chỉ bóc lột sức lao động mà còn hủy hoại cả tâm hồn của người khác.
Trước những bất công ấy, Tấm chỉ biết khóc. Nhưng chính tiếng khóc ấy đã gọi đến sự che chở của ông Bụt – biểu tượng cho tấm lòng từ bi, cho sự đồng cảm và bênh vực người lương thiện trong dân gian. Bụt nhiều lần hiện ra giúp đỡ Tấm, từ việc nuôi Bống, nhặt thóc, cho quần áo đẹp đi hội, đến chiếc hài đánh rơi giúp cô gặp vua. Qua đó, tác phẩm nhấn mạnh một chân lý giản dị: người tốt sẽ được chở che, dù trong hoàn cảnh nào.
Tấm sau đó trở thành hoàng hậu, sống hạnh phúc bên vua – một kết cục viên mãn tưởng như khép lại chuỗi ngày cay đắng. Nhưng đáng tiếc, hạnh phúc ấy không kéo dài. Mẹ con Cám vẫn tiếp tục âm mưu hãm hại, đẩy Tấm từ cây cau xuống ao khi nàng về làm giỗ cha. Từ đây, một hành trình mới bắt đầu – hành trình của sự tái sinh, của khát vọng giành lại sự sống và công bằng.
Tấm lần lượt hóa thân thành chim Vàng Anh, cây xoan đào, khung cửi và quả thị. Mỗi lần tái sinh là một lần Tấm chứng minh sức sống mãnh liệt và khát khao trở về, không cam tâm bị vùi dập. Đây không còn là Tấm yếu mềm, dễ bị tổn thương ngày nào, mà là Tấm trưởng thành hơn, bản lĩnh hơn, dám đương đầu với bất công.
Sau khi trở lại làm người, Tấm không chỉ giành lại ngai vị mà còn chủ động trừng trị mẹ con Cám. Đây là bước ngoặt trong diễn biến tâm lý của nhân vật. Nếu trước kia, Tấm sống cam chịu, phụ thuộc vào sự giúp đỡ của Bụt, thì giờ đây, Tấm đã hành động mạnh mẽ, tự quyết định số phận của mình. Việc Tấm phạt Cám bằng nước sôi là sự kết thúc tất yếu của một chuỗi hành động độc ác, đồng thời khẳng định tư tưởng: cái ác nếu không bị diệt trừ triệt để thì cái thiện sẽ mãi sống trong đe dọa.
Tấm giờ không chỉ là nạn nhân, mà còn là người chủ động bảo vệ công lý. Hành động dứt khoát của Tấm tuy gây tranh cãi, nhưng từ góc nhìn dân gian, đó là sự tất yếu và cần thiết. Nhân dân không chỉ cần sự hiền lành, mà còn cần sự dũng cảm. Phải có dũng khí loại bỏ cái ác thì cái thiện mới thật sự được yên ổn và tồn tại lâu dài.
Hành trình của Tấm là hành trình trưởng thành về ý thức, từ một cô gái ngây thơ, yếu đuối đến một người phụ nữ dám phản kháng, bảo vệ hạnh phúc của chính mình. Sự chuyển hóa ấy làm cho hình tượng Tấm trở nên sống động, chân thật và gần gũi với người đọc hơn. Qua đó, người xưa khẳng định một điều quan trọng: sống lương thiện là chưa đủ, phải biết đấu tranh để bảo vệ điều tốt đẹp.
Truyện “Tấm Cám” cũng là một tác phẩm giàu yếu tố kỳ ảo, với Bụt, cá bống, quả thị, khung cửi… Những yếu tố ấy không làm mất đi tính chân thực, mà ngược lại, càng làm nổi bật niềm tin của nhân dân vào phép màu dành cho người tốt, đồng thời tạo nên một thế giới sinh động, giàu trí tưởng tượng và cảm xúc.
Không chỉ là truyện cổ tích dành cho trẻ em, “Tấm Cám” là một câu chuyện đời, một bài học sâu sắc về đạo đức, công lý và nghị lực sống. Nhân vật Tấm đại diện cho lý tưởng của người dân: sống hiền lành, chịu khó, biết yêu thương nhưng cũng phải kiên quyết bảo vệ điều đúng đắn. Hình tượng cô Tấm vượt ra khỏi trang sách để sống mãi trong lòng người Việt – như một biểu tượng của sự tử tế, ý chí mạnh mẽ và lòng nhân hậu bền vững.
Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám – Mẫu 2
Từ thuở bé thơ, những câu chuyện cổ tích dân gian đã nhẹ nhàng thấm vào tâm hồn ta qua từng lời ru, câu hát. Những hình ảnh về mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng, Sơn Tinh – Thủy Tinh tranh giành người đẹp, Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt đánh giặc cứu nước hay cô Tấm hiền lành bước ra từ quả thị đều đã trở thành một phần ký ức tuổi thơ của bao thế hệ người Việt. Trong số ấy, truyện “Tấm Cám” vẫn luôn có chỗ đứng đặc biệt trong lòng người đọc bởi tính nhân văn sâu sắc và hành trình đầy cảm xúc của nhân vật chính – cô Tấm.
Tục ngữ có câu: “Cha chết ăn cơm với cá, mẹ chết liếm lá đầu chợ”, như để nói lên thân phận thiệt thòi của những đứa trẻ mất mẹ, mà Tấm chính là minh chứng sống động. Mẹ mất từ khi còn rất nhỏ, cha lại sớm đi thêm bước nữa rồi cũng qua đời, Tấm trở thành một đứa trẻ côi cút, sống nhờ vào lòng dạ của mẹ kế – vốn đầy ích kỷ và tàn nhẫn. Chính trong môi trường ấy, Tấm từ nhỏ đã phải cam chịu, nhẫn nhịn, dùng nước mắt để giãi bày nỗi đau không tên.
Những chi tiết đầu tiên trong truyện về cuộc thi bắt tép để giành phần thưởng là chiếc yếm đào đã khắc họa sâu sắc sự bất công mà Tấm phải đối mặt. Cô là người chăm chỉ, hiền lành, làm lụng từ sáng đến tối để mong được nhận lấy một món quà nhỏ bé – chiếc yếm đỏ. Nhưng kết quả cuối cùng, yếm không đến tay cô mà lại rơi vào tay Cám – kẻ lười nhác, gian xảo. Cảm giác mất mát ấy không chỉ là vật chất, mà còn là sự hụt hẫng tinh thần, là việc hi vọng được yêu thương bị tước đoạt một cách tàn nhẫn.
Sự mất mát ấy không dừng lại ở đó. Tấm nuôi con cá bống – một sinh vật nhỏ bé, nhưng với cô, nó là người bạn duy nhất, là chốn nương tựa tinh thần trong những ngày tháng cô đơn. Khi mẹ con Cám giết Bống, Tấm như mất đi tất cả, một lần nữa rơi vào trạng thái tuyệt vọng. Từ đó, ta hiểu rằng, cuộc đời Tấm là chuỗi dài bị tước đoạt, từ tình thân, vật chất cho đến tình cảm tinh thần.
Mỗi lần rơi vào khổ đau, ông Bụt lại xuất hiện như một tia sáng, một biểu tượng của lòng từ bi trong văn hóa dân gian. Không có yếm, Bụt cho cá. Cá bị giết, Bụt hướng dẫn cách giữ xương bống. Bị nhốt ở nhà không cho đi hội, Bụt cho chim sẻ giúp nhặt thóc, cho váy áo đẹp để đi dự lễ. Những lần giúp đỡ ấy không chỉ cho thấy tình thương của trời đất đối với người hiền lành, mà còn phản ánh niềm tin của nhân dân: người tốt sẽ luôn được chở che. Và cuối cùng, nhờ chiếc hài đánh rơi, Tấm được nhà vua chọn làm hoàng hậu – một cái kết tưởng như đã viên mãn.
Tuy nhiên, hạnh phúc ấy lại không bền lâu. Mẹ con Cám, vì lòng đố kỵ, đã giết hại Tấm khi cô về giỗ cha. Tưởng như kết thúc đã đến, nhưng thực tế lại mở ra một hành trình tái sinh đầy kỳ diệu. Tấm hóa thân thành chim Vàng Anh, thành cây xoan đào, thành khung cửi, rồi quả thị. Mỗi lần tái sinh không chỉ là phép màu, mà là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt và ý chí kiên cường. Tấm không chấp nhận cái chết, không đầu hàng trước bất công. Nàng đã tự mình tìm đường quay trở lại cuộc sống, giành lại tình yêu, vị trí, và cả công lý cho chính mình.
Nếu ở phần đầu câu chuyện, Tấm chỉ biết khóc mỗi khi bị áp bức thì càng về sau, cô càng trở nên mạnh mẽ, quyết liệt, bản lĩnh hơn. Những lần hóa thân chính là những bước chuyển tâm lý, thể hiện sự trưởng thành cả về tư tưởng lẫn hành động. Cô không còn nhờ cậy hoàn toàn vào Bụt, mà đã chủ động đấu tranh để được sống, để khẳng định giá trị bản thân. Điều đó cho thấy rằng: muốn hạnh phúc, phải dám nắm lấy nó bằng cả ý chí và nghị lực.
Chi tiết cuối cùng khi Tấm trở về làm người, mang theo miếng trầu têm cánh phượng khiến nhà vua nhận ra nàng, là một hình ảnh rất đẹp. Miếng trầu – biểu tượng văn hóa hôn nhân của người Việt – trở thành dấu ấn nối lại tình yêu, một lời nhắc về cội nguồn và sự thủy chung. Tấm không còn là cô gái hay khóc năm xưa, mà là người phụ nữ từng trải, từng bị hãm hại, từng phải vùng vẫy để giành lại sự sống – và nay xứng đáng được hạnh phúc trọn vẹn.
Còn Cám – kẻ từng bao phen hại Tấm – cuối cùng phải trả giá bằng cái chết đau đớn. Một số người cho rằng Tấm quá tàn nhẫn khi tự tay trừng phạt Cám, nhưng nếu nhìn theo góc nhìn của văn hóa dân gian, đó là hành động cần thiết để triệt tiêu cái ác, để cái thiện có thể tồn tại bền vững. Trong thế giới cổ tích, luật nhân quả luôn rõ ràng: ai gieo gió, ắt gặp bão.
Truyện “Tấm Cám” vì thế không chỉ là câu chuyện giải trí, mà còn là bài học sâu sắc về đạo đức, về niềm tin vào cái thiện và hành trình đấu tranh vì công lý. Hình tượng Tấm đã vượt ra khỏi ranh giới một nhân vật cổ tích để trở thành biểu tượng sống động của người phụ nữ Việt Nam: hiền lành, đảm đang, chịu thương chịu khó nhưng không hề yếu đuối, sẵn sàng đứng dậy, phản kháng, bảo vệ điều đúng đắn.
Chính vì vậy, cô Tấm – với tất cả sự dịu dàng, nghị lực và lòng thủy chung – đã trở thành “nàng thơ” trong ký ức bao thế hệ. Câu chuyện về Tấm không chỉ dừng lại ở cổ tích, mà còn là sự tiếp nối của khát vọng sống tử tế, sống đúng và sống có nghĩa.
Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám – mẫu 3
Từ xưa cho đến nay thì những câu chuyện cổ tích như mang hơi thở ngọt ngào của những quan niệm xưa đã gửi gắm đến thế hệ của chúng ta triết lý như ở hiền gặp lành. Tấm Cám luôn luôn là một trong những truyện dành cho trẻ em và được yêu thích nhiều nhất. Trong truyện thì ta thấy nổi bật lên hình tượng nhân vật cô Tấm với những vẻ đẹp của người con gái thuở xưa hiền lành và chăm chỉ.
Trước hết khi nói về gia cảnh của Tấm, nhân vật Tâm được sinh ra trong một gia đình cũng khá giả thế nhưng mẹ cô mất sớm. Ít lâu sau thì cha cô lấy vợ hai. Cô Tâm phải sống trong gia đình có mụ dì ghẻ ấy độc ác và rất ghét con chồng, nó dường như cũng đã lại thể hiện được một thực tế hiện nay đó là “Mấy đời bánh đúc có xương, mấy đời dì ghẻ lại thương con chông”. Cũng chẳng bao lâu sau cha Tấm cũng mất nốt Tấm bị mụ dì ghẻ phân biệt đối xử với em là Cám. Nhân vật Tấm phải làm lụng cả ngày và cô hay bị mắng nữa. Với một cốt truyện này là một cốt truyện thường thấy trong truyện cổ tích để có thể nói lên những vẻ đẹp cũng như ở hiền gặp lành như các nàng công chúa xinh đẹp vậy
Có thể nói rằng chính hình ảnh cô Tấm hiện lên đẹp qua cái tên của cô nữa. Cô Tấm bình thường là một hạt gạo khi mà sát ra lại vỡ nhỏ. Cái tên như cũng đã phản ánh được nét văn hóa của dân tộc Việt Nam bởi hạt gạo như là hạt ngọc của đất nước. Cái tên dường như cũng đã lại cho thấy cái giản dị mộc mạc của cô Tấm thông qua cái tên. Hình ảnh cô tấm hiện lên là một người con gái hiền lành hiếu thảo và rất là lương thiện. Cho dù cha có lấy vợ hai đi nữa thì cô cũng không có ý kiến gì cả. Người đọc cũng có thể nhận thấy chính trong khoảng thời gian sống cùng nhau ấy dẫu cho mụ dì ghẻ ấy có đối xử với Tấm như thế nào thì cô cũng không than thở, hay oán trách đến nửa lời. Thực sự lòng cô lương thiện đến mức không vấy bẩn bởi sự ghen tuông ghét dì ghẻ. Cô Tấm đã vậy cũng lại còn rất trong sáng hiền lành và luôn nhường nhịn Cám kể cả biết mình thiệt thòi. Nhân vật cô Tấm hiện lên không chỉ đẹp về nhan sắc mà còn ở phẩm chất cũng như đức hạnh.
Sự mâu thuẫn của Tấm và Cám bắt đầu từ vụ việc vụ dì ghẻ bào rằng hai chị em Tấm Cám để đi mò cua xúc tép ai mò được nhiều hơn thì sẽ được thưởng cho một chiếc yếm đào. Dĩ nhiên Tấm vốn ngoan ngoãn hiền lành xúc mải mê đến chiều thì cũng chính bởi cô quá tin người và hơn hết nhân vật Tấm cũng lại rất hiền lành mà Cám lúc này đây dường như cũng đã lừa tấm và trút hết giỏ cá của Tấm. Khi Tấm lên bờ thấy mất cá cũng chẳng biết làm gì ngoài việc khóc một mình. May thay được Bụt hiện lên và giúp đỡ, dặn cô về nuôi Tấm hiền lành không hôm nào quên cho bống ăn nên bống lớn nhanh lắm.
Nhân vật Tấm còn hết sức hiền lành, thậm chí là cam chịu cả khi làng mở hội Tấm cũng bị mụ dì ghẻ tìm cách không cho đi Tấm bị mụ dì ghẻ như cũng đã làm khó Tấm dường như cũng ngoan ngoãn ma làm theo và cô cũng lại không cãi lại mụ cũng không dám trốn đi đâu. Cô Tấm cũng đã lại khóc và con người hiền lành ấy lại được Bụt giúp đỡ. Ngay cả khi Tấm được vào cung làm hoàng hậu thì đến thì cũng vẫn giúp đỡ mẹ con cám. Thế rồi cũng chính ngày giỗ bố vẫn về không quản khó khăn mà cũng đã trèo lên cây vặt cau giỗ bố mắc mưu của dì ghẻ hại chết chính mình.Người đọc cũng nhận thấy được Tấm dường như không chỉ đẹp tâm hồn lương thiện mà Tấm còn đẹp bởi nhan sắc của mình. Cô Tấm vốn xinh đẹp da trắng và sự thật khi lấy được hoàng thượng thì quả thật đã thể hiện được vẻ đẹp ấy biết nhường nào.
Sau lần bị hãm hại ấy Tấm biến thành nhiều vật khác nhau và đều bị mẹ con Cám làm cho chết hết lần này qua lần khác. Thế nhưng chính sự biến thành những vật khác nhau mỗi lần chết ấy truyện ngắn này nhằm nói lên sức sống của cái hiền cái thiện thì không bao giờ là mất đi mãi mãi cả, nó dường như chỉ biến sang dạng khác mà thôi. Chính những lần biến ấy thể hiện được vẻ đẹp trưởng thành của nàng Tấm. Cô vẫn tốt bụng như thế nhưng cô không ngây thơ chỉ biết ngồi ôm mặt khóc nữa. Nhân vật cô Tấm cho dù cũng không hóa thành người nhưng cô vẫn có thể hăm dọa và khuyên nhủ mẹ con nhà Cám đã hại mình. Thế rồi cho đến khi biến thành quả thị Tấm được trở về với hoàng thượng và có một cuộc sống ấm no hạnh phúc về sau. Còn mẹ con Cám thì độc ác xấu xa đã phải chết một cách thê thảm. Thực sự chính sự sống của Tấm như thể hiện, biểu trưng cho sự sống của hiền lành đức độ cái tốt ở trên đời này.
Qua hình tượng nhân vật Tấm khi mà trải qua mọi thời điểm cuộc đời nàng ta thấy được vẻ đẹp của người con gái thuở xưa hiền lành lương thiện. Đồng thời qua nhân vật Tấm người xưa cũng thể hiện cho quan niệm ở hiền thì gặp lành những người ở hiền thì gặp lành. Những người sống lương thiện sẽ có cuộc sống hạnh phúc những người xấu xa thì lại phải gánh chịu những đắng cay.
Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám – mẫu 4
Chẳng phải ngẫu nhiên mà Lâm Thị Mĩ Dạ đã viết:
“Tôi yêu truyện cổ nước tôi
Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa
Thương người rồi mới thương ta
Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm”
Bởi lẽ, từ khi chúng ta còn thơ bé đã thấm nhuần những câu chuyện cổ của bà của mẹ. Trong số đó, cô Tấm dịu hiền trong truyện cổ tích “Tấm Cám” luôn là hình mẫu lí tưởng để chúng ta ao ước.
Trong truyện, cô Tấm là từ một cô gái mồ côi mà trở thành hoàng hậu. Từ nhỏ đã mất mẹ, cha lại lấy vợ rồi mất sớm, Tấm sống chung với mẹ ghẻ và con của mụ là Cám. Cuộc sống của Tấm bên cạnh mẹ con Cám là một chuỗi ngày cực nhọc, vất vả. Sáng thái khoai, chiều lạ chăn trâu, hầu như ở nhà có việc gì nặng nhọc Tấm đều phải làm hết. Còn Cám chỉ đủng đỉnh ăn chơi tối ngày. Vậy mà cô Tấm chăm chỉ chưa bao giờ than vãn. Nhưng ngay khi chăm chỉ làm việc, cô Tấm cũng bị cướp mất thành quả lao động của mình là chiếc yếm đỏ. Nghe lời mụ dì ghẻ, ai bắt được nhiều tôm tép hơn thì sẽ được thưởng chiếc yếm đỏ. Đó quả là niềm ao ước với cô gái vẫn ngày ngày đầu tắt mặt tối làm việc. Tấm chăm chỉ mò cua bắt tép, do đã quen mà chỉ một lúc đã đầy giỏ. Còn Cám chỉ mải chơi, dạo hết ruộng nọ đến ruộng kia. Tấm vì thật thà, cả tin mà bị Cám lừa gạt lấy mất giỏ tép, cướp luôn yếm đỏ. Tủi thân, Tấm bưng mặt khóc. Sự buồn tủi của cô gái nhỏ đã được bụt giúp đỡ. Khi bụt lên đã trao cho Tấm một người bạn tinh thần vô cùng quý giá. Đó chính là con cá bống. Với một cô gái luôn buồn khổ và cô đơn, bị đối xử tệ bạc như Tấm, cá bống quả là một người bạn vô giá. Hằng ngày, để nuôi sống người bạn đó, Tấm chia phần thức ăn ít ỏi của mình cho Bống, tâm sự với Bống. Tưởng chừng cuộc sống của Tấm dù thiệt thòi nhưng sẽ được yên ổn. Vậy mà, mụ dì ghẻ và Cám lại ghen ghét, ăn thịt mất cá bống. Tấm tủi thân cũng chỉ biết khóc. Bụt liền bày cách chôn xương bống cho Tấm. Tấm răm rắp nghe thôi mà không hay biết rằng những hành động vô tư, chân thành của mình sẽ đem lại những điều bất ngờ sau này.
Cuộc sống của Tấm sẽ chẳng thay đổi nếu như không có yến hội do nhà vua tổ chức. Như bao cô gái khác, Tấm cũng ao ước được đi xem hội. Vậy mà mẹ con Cám nỡ nhẫn tâm cướp mất niềm vui tinh thần đó, hành hạ Tấm bằng cách trộn thóc với gạo và bắt Tấm nhặt, nhặt xong mới được đi chơi. Điều này quả thật là quá sức với cô gái. Tấm lại bưng mặt khóc nức nở. Lúc này Bụt hiện lên và giúp Tấm. Sự chân thành, chăm chỉ thật thà của Tấm đã khiến cô được sự giúp đỡ, được đi chơi hội. Đến chỗ lội, Tấm vì vội vàng mà đánh rơi chiếc giày. Và như một phần thưởng cho cô gái hiền lành, nết na, nhà vua nhặt được chiếc giày và quyết tâm lấy chủ nhân của chiếc giày làm vợ. Cô Tấm từ một cô gái nghèo khổ đã trở thành hoàng hậu trong sự hằn học của mẹ con Cám.
Nếu dừng lại ở đây thì Tấm Cám sẽ rất giống với mô típ lọ lem của các nước trên thế giới. Nhưng phần sau của “Tấm Cám” mới là sự sáng tạo tài tình của nhân dân ta. Hạnh phúc không phải dễ dàng có được, không phải chỉ do Bụt, do may mắn mà có mà con người phải tự đấu tranh để giành lấy. Tấm trở thành vợ vua nhưng vẫn hiếu thảo như xưa. Nàng về quê giỗ cha nhưng không ngờ mẹ con Cám đã giăng bẫy sẵn nhằm giết hại Tấm. Chặt cau khiến Tấm ngã xuống ao chết, cái ác là mẹ con Cám đã đi đến tận cùng. Nếu khi xưa, chúng cướp đi vật chất, tinh thần của cô Tấm thì bây giờ nhẫn tâm cướp đi cả tính mạng của người khác. Cũng từ đây, Cô Tấm hóa kiếp nhiều lần để đòi lại hạnh phúc của mình. Hóa thành chim vàng xanh quấn quýt bên vua, hóa thành cây xoan đào che bóng mát cho người chồng yêu quý, rồi hóa thành khung cửi để chửi rủa Cám. Mỗi lần, cô Tấm càng mạnh mẽ nhẫn nại bao nhiêu thì mẹ con Cám lại càng nhẫn tâm, tàn ác quyết giết hại Tấm bấy nhiêu. Cuối cùng, cô Tấm náu mình trong quả thị ở cùng với bà hàng nước. Rồi như một sự sắp đặt của ý trời và duyên phận. Nhà vua tìm thấy Tấm khi ghé qua quán nước của bà cụ tốt bụng. Tấm trở cùng tìm lại hạnh phúc của mình.
Đáng nói nhất chính là phần kết truyện có nhiều dị bản. Trong đó Tấm dội nước sôi Cám hay làm mắm Cám gửi về cho mụ dì ghẻ. Cũng có bản, cô Tấm tha chết cho mẹ con Cám nhưng sau đó bọn chúng cũng bị ông trời trừng phạt. Xoay quanh mỗi cái kết có nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, dù ở cái kết nào, thì dụng ý của nhân dân ta xưa vẫn mong cô Tấm có thể bảo vệ hạnh phúc của mình và cái ác phải bị trừng trị .“Tấm Cám” là truyện cổ tích thần kì với nhân vật Tấm tiêu biểu cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt của người dân lao động.
Phân tích nhân vật Tấm trong truyện Tấm Cám – mẫu 5
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, bên cạnh những thể loại quen thuộc như thơ ca, truyện kí, phú, cáo, còn có một thể loại rất đặc biệt, hấp dẫn người đọc mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em – đó là truyện cổ tích. Truyện cổ tích mang trong mình hơi thở của những giá trị đạo đức truyền thống như “ở hiền gặp lành”, “gieo nhân nào gặp quả ấy” và thường chứa đựng những yếu tố kì ảo, phi thực tế, giúp trẻ em phát triển trí tưởng tượng phong phú, đồng thời dạy cho các em những bài học cuộc sống sâu sắc. Trong số rất nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Thạch Sanh”, “Sọ Dừa”, truyện “Tấm Cám” vẫn luôn có sức hút đặc biệt bởi hình tượng nhân vật cô Tấm – biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam hiền hậu, đảm đang, chịu thương chịu khó nhưng cũng rất mạnh mẽ, kiên cường trong đấu tranh chống lại cái ác.
Tấm là một cô gái mồ côi, sớm phải chịu cảnh bất hạnh. Khi còn nhỏ, mẹ Tấm mất sớm, không lâu sau đó người cha cũng qua đời, bỏ lại cô sống với mẹ kế và em gái Cám. Từ đây, cuộc sống của Tấm ngập tràn đau khổ, bị hành hạ cả về thể chất lẫn tinh thần. Cô phải làm việc vất vả ngày đêm, từ chăn trâu, gánh nước đến thái khoai, vớt bèo, xay lúa, giã gạo… trong khi đó mẹ con Cám được sống sung sướng, an nhàn, không hề phải động tay vào bất kỳ công việc gì. Sự bất công ấy được đẩy lên cao trào khi Cám lừa gạt, cướp đi giỏ tép để giành chiếc yếm đỏ quý giá – biểu tượng của ước mơ và hạnh phúc giản dị mà Tấm hằng khao khát. Khi đó, sự tổn thương trong tâm hồn Tấm trở nên rõ rệt hơn bao giờ hết. Mất đi người bạn tinh thần cuối cùng là cá bống cũng khiến Tấm chìm sâu vào nỗi đau và sự tuyệt vọng. Nhưng cũng từ đây, hình tượng Tấm càng làm nổi bật lên số phận của những con người thấp cổ bé họng trong xã hội cũ, gợi lên sự cảm thông sâu sắc trong lòng người đọc.
Truyện cổ tích thường giải quyết xung đột giữa thiện và ác bằng sự hỗ trợ của các nhân vật thần kỳ, và truyện “Tấm Cám” cũng không ngoại lệ. Nhờ sự giúp đỡ của Bụt, Tấm vượt qua được những khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua. Khi mất chiếc yếm đỏ, Bụt ban cho Tấm một người bạn là cá bống. Khi mất bống, Bụt lại cho cô hy vọng về sự đổi đời. Ngay cả khi bị mẹ con Cám ngăn cản không cho đi dự hội làng, Bụt vẫn giúp đỡ bằng đàn chim sẻ, bằng bộ quần áo đẹp và đôi giày vàng quý giá, mở ra cơ hội gặp nhà vua cho Tấm. Cuối cùng, sự hiền lành, chăm chỉ, chịu thương chịu khó của Tấm đã được đền đáp khi cô trở thành Hoàng Hậu, bước lên đỉnh cao của hạnh phúc. Hành trình này chính là minh chứng rõ nét nhất cho quan niệm “ở hiền gặp lành”, phản ánh niềm tin và khát vọng đổi đời mãnh liệt của nhân dân.
Tuy nhiên, điều đặc biệt làm nên giá trị riêng của “Tấm Cám” chính là sự tiếp diễn của câu chuyện sau khi Tấm đã trở thành Hoàng Hậu. Dù ở đỉnh cao hạnh phúc nhưng Tấm vẫn chưa thoát khỏi sự ghen ghét, độc ác của mẹ con Cám. Khi trở về quê giỗ cha, Tấm bị mẹ con Cám lập kế giết hại, cô chết oan ức dưới gốc cây cau. Nhưng từ đây, một Tấm mới mạnh mẽ, kiên cường hơn đã sống dậy. Cô liên tục hóa thân, từ chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi đến quả thị, mỗi lần đều mang theo thông điệp đấu tranh mạnh mẽ chống lại cái ác. Lần lượt, những hóa thân của Tấm đã khiến Cám phải chịu những đau khổ tinh thần, sự lạnh nhạt từ nhà vua, như một cách trừng trị thích đáng. Cuối cùng, nhờ miếng trầu têm cánh phượng, Tấm đã gặp lại nhà vua, tìm lại hạnh phúc của mình.
Cái kết của truyện “Tấm Cám” tồn tại dưới nhiều dị bản khác nhau, có bản Tấm trừng trị mẹ con Cám một cách quyết liệt, có bản lại nhẹ nhàng tha thứ, nhưng dù ở phiên bản nào, cái thiện cũng luôn chiến thắng cái ác, mẹ con Cám luôn phải nhận lấy hậu quả do chính họ gây ra. Thông qua câu chuyện, nhân dân gửi gắm niềm tin mãnh liệt rằng cuộc sống công bằng, tốt đẹp cuối cùng sẽ thuộc về những người lương thiện, chăm chỉ.
Tóm lại, hình tượng nhân vật Tấm trong “Tấm Cám” thể hiện rõ nét những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam truyền thống: hiền lành, nhân hậu, chịu thương chịu khó, nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ và quyết liệt trong đấu tranh chống lại sự bất công, áp bức. Qua nhân vật Tấm, truyện “Tấm Cám” không chỉ mang đến cho người đọc những giá trị nhân văn sâu sắc, mà còn khẳng định mạnh mẽ chân lý muôn đời: thiện luôn luôn chiến thắng ác, và hạnh phúc thực sự chỉ đến với những ai sống hiền lành, lương thiện, biết kiên cường vượt qua thử thách trong cuộc sống.
Xem thêm:
Chọn lọc 30+ bài phân tích Kiều ở lầu Ngưng Bích ngắn nhất
Top 40+ bài Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ (hay nhất)
