Viết bài văn phân tích bài thơ Bánh trôi nước là cách giúp người học hiểu rõ hơn về tài năng nghệ thuật và tư tưởng nhân văn sâu sắc của Hồ Xuân Hương – nhà thơ được mệnh danh là “bà chúa thơ Nôm”. Bài thơ Bánh trôi nước không chỉ là một tác phẩm trữ tình dân gian giàu hình ảnh mà còn ẩn chứa thông điệp sâu xa về số phận và phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam xưa.
Qua hình tượng chiếc bánh trôi nước, Hồ Xuân Hương đã mượn một hình ảnh quen thuộc trong đời sống để gửi gắm nỗi lòng, khát vọng được cảm thông, trân trọng và khẳng định giá trị bản thân của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Mẫu 1 – Viết bài văn phân tích bài thơ Bánh trôi nước
Mở bài
Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm đặc sắc trong nền văn học trung đại Việt Nam, khéo léo sử dụng hình ảnh chiếc bánh trôi để ẩn dụ về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Bằng lối thơ thất ngôn tứ tuyệt ngắn gọn, giàu hình ảnh và cảm xúc, Hồ Xuân Hương đã khắc họa một cách tinh tế vẻ đẹp hình thể lẫn phẩm chất kiên cường, bất khuất của người phụ nữ. Tác phẩm vừa mang giá trị nghệ thuật độc đáo vừa thể hiện tiếng nói đồng cảm sâu sắc với phận hồng nhan chịu nhiều oan khiên, bất công trong xã hội xưa.
Thân bài
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn,”
Ngay từ câu thơ đầu, Hồ Xuân Hương đã mở ra một bức tranh đầy gợi cảm bằng cách sử dụng cụm từ “Thân em” – một cách mở đầu quen thuộc trong ca dao dân gian Việt Nam, thường gắn liền với lời than thân trách phận của người phụ nữ:“Thân em như hạt mưa sa,
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày.”
Ở đây, cụm từ “Thân em” vừa nhẹ nhàng, vừa xót xa, gợi lên hình ảnh người phụ nữ bé nhỏ, yếu đuối và chịu nhiều ràng buộc trong xã hội phong kiến. Tuy nhiên, Hồ Xuân Hương không dừng lại ở nỗi buồn, bà đã khéo léo tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ qua hình ảnh: “vừa trắng lại vừa tròn.””Trắng” tượng trưng cho sự tinh khiết, trong trắng, dịu dàng.”Tròn” biểu tượng của sự viên mãn, đầy đặn, duyên dáng.
Hình ảnh “trắng” và “tròn” vừa miêu tả hình dáng chiếc bánh trôi nước vừa khắc họa vẻ đẹp ngoại hình và tâm hồn thanh khiết của người phụ nữ. Đây là lời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam, vừa duyên dáng vừa tràn đầy sức sống.
“Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Nếu câu thơ đầu tôn vinh vẻ đẹp hình thể, thì câu thơ thứ hai lại mở ra bức tranh hiện thực đầy xót xa về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến:“Bảy nổi ba chìm” là thành ngữ quen thuộc chỉ sự lênh đênh, vô định, bị cuốn theo dòng chảy của cuộc đời mà không thể tự quyết định số phận của mình.
Giống như chiếc bánh trôi nước chìm nổi giữa dòng nước, cuộc đời người phụ nữ cũng chịu nhiều bấp bênh, không có quyền tự chủ, luôn phải phụ thuộc vào số phận và xã hội phong kiến.Họ bị gò bó bởi tư tưởng “tam tòng tứ đức”, bị xem như món hàng trao đổi trong xã hội phụ quyền.Họ phải tuân theo ý muốn của cha mẹ, chồng con mà không thể tự quyết định cuộc đời mình.
Hồ Xuân Hương đã sử dụng hình ảnh “nổi chìm” không chỉ để miêu tả quá trình luộc bánh trôi mà còn khéo léo gợi lên số phận hẩm hiu, bấp bênh của người phụ nữ trong xã hội xưa.
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,”
Câu thơ thứ ba tiếp tục sử dụng nghệ thuật ẩn dụ đầy tinh tế. Hình ảnh “tay kẻ nặn” không chỉ là người nặn bánh mà còn ám chỉ những thế lực chi phối cuộc đời người phụ nữ:Đó có thể là cha mẹ, là chồng, là lễ giáo phong kiến khắt khe.Họ chính là những người quyết định số phận của người phụ nữ, ép buộc họ phải sống theo khuôn khổ xã hội đặt ra.
“Rắn nát” biểu hiện sự bất định của số phận: Nếu gặp được người tốt, họ có thể được hạnh phúc, nếu gặp phải người tệ bạc, cuộc đời họ sẽ đau khổ, cay đắng.Mặc dù cuộc đời họ bị chi phối bởi bàn tay kẻ khác, Hồ Xuân Hương vẫn khẳng định phẩm chất kiên cường của người phụ nữ ở câu thơ cuối.
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Câu thơ cuối là lời khẳng định mạnh mẽ về nhân cách và phẩm chất cao quý của người phụ nữ. “Tấm lòng son” ở đây không chỉ đơn thuần là lòng chung thủy, son sắt mà còn là sự kiên định, bản lĩnh, và khí phách bất khuất:”Son” tượng trưng cho sự trong sáng, thủy chung, dù cuộc đời có vùi dập, đắng cay đến đâu, họ vẫn giữ được phẩm hạnh cao đẹp.
“Tấm lòng son” còn thể hiện sự tự trọng, không khuất phục trước số phận bất công. Qua câu thơ này, Hồ Xuân Hương đã tôn vinh vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ, đồng thời khẳng định giá trị và nhân phẩm của họ trong xã hội phong kiến đầy ràng buộc.
Kết bài
“Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương không chỉ là một bài thơ tả thực về chiếc bánh dân dã mà còn là bức chân dung sống động về người phụ nữ Việt Nam thời phong kiến. Bằng hình ảnh ẩn dụ sâu sắc, tác giả đã khắc họa vừa duyên dáng vừa bi ai cuộc đời người phụ nữ, đồng thời tôn vinh vẻ đẹp phẩm chất của họ.
Bài thơ không chỉ mang giá trị nghệ thuật đặc sắc mà còn chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc, là tiếng nói đồng cảm, thấu hiểu và cũng là tiếng nói phản kháng mạnh mẽ trước những bất công xã hội. Cho đến nay, “Bánh trôi nước” vẫn giữ nguyên giá trị, trở thành một tác phẩm kinh điển, thể hiện tài năng và tấm lòng nhân đạo sâu sắc của Hồ Xuân Hương đối với thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Xem thêm: Top 20 bài văn phân tích ông Sáu được tuyển chọn, siêu hay
Xem thêm: Mẫu phân tích nhân vật Chí Phèo Nam Cao| Ngữ văn 11
Mẫu 2 – Phân tích bài thơ bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương
Mở bài
Hồ Xuân Hương (1772 – 1822) là một nữ thi sĩ tài hoa, mạnh mẽ, nổi tiếng với phong cách thơ độc đáo, sắc sảo và mang đậm tính nhân văn. Thơ của bà thường nói về thân phận người phụ nữ với giọng điệu châm biếm nhưng không kém phần thương cảm.
Trong xã hội phong kiến, người phụ nữ phải chịu nhiều bất công và khổ đau, và Hồ Xuân Hương đã dùng thơ để lên tiếng bảo vệ, bênh vực họ. Bài thơ “Bánh trôi nước” là một trong những tác phẩm xuất sắc thể hiện rõ nét tài năng và tấm lòng nhân đạo của bà.
Bài thơ được viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, chỉ vỏn vẹn bốn câu nhưng đã lột tả trọn vẹn vẻ đẹp hình thể, tâm hồn và cả số phận bấp bênh của người phụ nữ Việt Nam. Hình ảnh bánh trôi nước vừa thực vừa ẩn dụ, mang lại chiều sâu triết lý nhân sinh độc đáo, tạo nên sức sống bền bỉ cho tác phẩm.
Thân bài
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Mở đầu bài thơ, Hồ Xuân Hương sử dụng hình ảnh “thân em” – cách nói quen thuộc trong ca dao Việt Nam, thường gợi lên sự nhỏ bé, yếu đuối và phụ thuộc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Hình ảnh “trắng” và “tròn” không chỉ miêu tả vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ – trắng trẻo, đầy đặn, duyên dáng mà còn thể hiện sự trong trắng, thanh khiết về tâm hồn.
Tuy nhiên, vẻ đẹp ấy lại gắn liền với số phận “bảy nổi ba chìm”, gợi lên cuộc đời long đong, bất định của người phụ nữ. Trong xã hội phong kiến, người phụ nữ không có quyền quyết định số phận của mình mà phải phụ thuộc vào người chồng, gia đình chồng và cả những luật lệ khắt khe của xã hội.
Họ có thể bị ép gả, bị ruồng bỏ hay phải chịu cảnh làm lẽ, làm thiếp – những số phận đầy bi ai, tủi nhục. Cụm từ “bảy nổi ba chìm” không chỉ gợi lên sự trôi nổi của chiếc bánh trôi mà còn gợi lên sự bất định, bấp bênh của cuộc đời người phụ nữ, khiến người đọc cảm nhận được nỗi đau và sự xót xa sâu sắc.
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Hai câu cuối của bài thơ đã khắc họa phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam. Dù “rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”, tức là dù số phận có bấp bênh, cuộc đời có thăng trầm, chịu sự chi phối của người khác nhưng “em vẫn giữ tấm lòng son” – vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng chung thủy, trong trắng, kiên cường và phẩm giá cao quý.
Hình ảnh “tay kẻ nặn” ở đây không chỉ đơn thuần là người nặn bánh mà còn ẩn dụ cho xã hội phong kiến, cho những lễ giáo hà khắc đã đẩy người phụ nữ vào cảnh sống phụ thuộc, chịu đựng và cam chịu.
Nhưng dù hoàn cảnh có khắc nghiệt đến đâu, người phụ nữ vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp, lòng thủy chung son sắt. Điều này thể hiện ý chí kiên cường, bất khuất và nghị lực sống mạnh mẽ của người phụ nữ Việt Nam.
Bài thơ sử dụng thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật ngắn gọn, cô đọng nhưng chứa đựng sức gợi cảm lớn lao.Ngôn ngữ bình dị, trong sáng nhưng hàm chứa ý nghĩa sâu sắc, tạo nên sự gần gũi, thân quen với người đọc.
Nghệ thuật ẩn dụ và nhân hóa được sử dụng tinh tế, giúp bài thơ vừa mang tính hiện thực vừa mang tính triết lý nhân sinh sâu sắc.Giọng điệu nhẹ nhàng nhưng đầy thương cảm, xót xa, kết hợp với cấu trúc chặt chẽ và sự sắp xếp khéo léo của từ ngữ, tạo nên sức sống bền bỉ cho tác phẩm.
Kết bài
Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương không chỉ là một tác phẩm văn học xuất sắc mà còn là tiếng nói đồng cảm, trân trọng và bảo vệ phẩm giá của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. Qua hình ảnh bánh trôi nước, tác giả đã khắc họa sâu sắc vẻ đẹp, phẩm chất cao quý cũng như số phận bất hạnh, long đong của người phụ nữ.
Bài thơ thể hiện tấm lòng nhân đạo, sự trân trọng và thấu hiểu của Hồ Xuân Hương đối với những con người nhỏ bé, yếu đuối trong xã hội. Đồng thời, tác phẩm cũng khẳng định nghị lực sống kiên cường, bất khuất và niềm tin vào phẩm giá cao quý của người phụ nữ Việt Nam.
Xem thêm: Mẫu phân tích nhân vật Chí Phèo Nam Cao| Ngữ văn 11
Xem thêm: Top 20 bài văn phân tích ông Sáu được tuyển chọn, siêu hay
Mẫu 3 – Phân tích bài thơ bánh trôi nước chi tiết
Mở bài:
Hồ Xuân Hương – “Bà chúa thơ Nôm” của văn học Việt Nam, nổi tiếng với những vần thơ táo bạo, trào phúng nhưng không kém phần sâu sắc và nhân văn. Trong bối cảnh xã hội phong kiến đầy bất công, Hồ Xuân Hương đã dùng ngòi bút sắc sảo của mình để lên tiếng bênh vực thân phận người phụ nữ.
“Bánh trôi nước” là một tác phẩm tiêu biểu thể hiện tài năng nghệ thuật và tấm lòng nhân đạo của bà. Chỉ với bốn câu thơ ngắn gọn, Hồ Xuân Hương đã khắc họa sinh động vẻ đẹp hình thể, phẩm chất cao quý và số phận long đong, bất hạnh của người phụ nữ Việt Nam. Hình ảnh bánh trôi nước tưởng chừng như giản dị nhưng lại mang tầng tầng lớp lớp ý nghĩa sâu sắc, khiến người đọc phải suy ngẫm và cảm thông.
Thân bài:
Ngay từ câu thơ mở đầu, Hồ Xuân Hương đã sử dụng cách nói “thân em” quen thuộc trong ca dao Việt Nam, gợi lên hình ảnh người phụ nữ nhỏ bé, yếu đuối và phụ thuộc trong xã hội phong kiến:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn.”
Cách ví von “vừa trắng lại vừa tròn” không chỉ miêu tả vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ: làn da trắng trẻo, vóc dáng đầy đặn, duyên dáng mà còn ẩn chứa sự trong trắng, thanh khiết về tâm hồn.”Trắng” gợi lên sự tinh khôi, trong sạch, biểu tượng cho phẩm hạnh, đức hạnh của người phụ nữ.
Đó là vẻ đẹp chuẩn mực trong quan niệm đạo đức của xã hội xưa.”Tròn” không chỉ miêu tả hình dáng đầy đặn, cân đối mà còn thể hiện sự viên mãn, hài hòa, biểu hiện của một người phụ nữ hoàn hảo cả về ngoại hình lẫn phẩm chất.
Tuy nhiên, cách nói “thân em” vừa nhẹ nhàng, tình cảm lại vừa gợi lên sự nhỏ bé, mong manh, dễ vỡ của người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy bất công. Đằng sau vẻ đẹp ấy là sự yếu đuối, dễ bị tổn thương khi cuộc đời họ không thể tự định đoạt.
“Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Nếu câu thơ đầu khắc họa vẻ đẹp hình thể và phẩm chất người phụ nữ thì câu thứ hai lại phản ánh số phận long đong, bấp bênh của họ trong xã hội phong kiến.Cụm từ “bảy nổi ba chìm” không chỉ miêu tả sự lênh đênh của chiếc bánh trôi trong nồi nước sôi mà còn là một ẩn dụ tài tình cho số phận lênh đênh, bất định của người phụ nữ.
Họ phải chịu nhiều biến cố, thăng trầm, chịu sự chi phối, điều khiển của xã hội phong kiến đầy khắt khe.”Nước non” không chỉ là môi trường vật lý mà còn tượng trưng cho cuộc đời rộng lớn, đầy sóng gió và thử thách. Người phụ nữ dù có đẹp đẽ, hoàn hảo đến đâu cũng khó tránh khỏi những biến cố, thăng trầm trong cuộc sống.
Cách sử dụng hình ảnh “bảy nổi ba chìm” vừa tả thực vừa ẩn dụ, vừa gợi lên sự chuyển động của bánh trôi trong nồi nước sôi, vừa gợi lên sự trôi nổi, bấp bênh của số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Đó là những cuộc đời không tự định đoạt, phụ thuộc vào lễ giáo, vào người chồng và gia đình chồng.
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn.”
Câu thơ này tiếp tục khắc họa sâu sắc số phận người phụ nữ nhưng đã mở rộng thêm tầng nghĩa về sự phụ thuộc và áp đặt của xã hội phong kiến.”Rắn nát” là hai trạng thái trái ngược nhau của bánh trôi khi được nặn. Bánh có thể rắn chắc hoặc nát vụn, tùy thuộc vào bàn tay của người nặn.Cụm từ “tay kẻ nặn” không chỉ đơn thuần là người làm bánh mà còn ẩn dụ cho xã hội phong kiến, cho những quy tắc, lễ giáo hà khắc đã áp đặt lên số phận người phụ nữ.
Người phụ nữ không thể tự quyết định cuộc đời mình mà phải chịu sự sắp đặt, điều khiển của xã hội. Họ có thể trở thành người vợ hiền dâu thảo nếu may mắn gặp được người chồng tốt, nhưng cũng có thể phải chịu cảnh làm lẽ, bị ruồng bỏ hay sống trong đau khổ nếu không gặp may mắn. Cuộc đời của họ hoàn toàn phụ thuộc vào người khác, không có quyền tự chủ, tự do.
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Dù phải đối mặt với những thăng trầm, bất công trong cuộc sống nhưng người phụ nữ vẫn giữ được phẩm chất cao quý:”Tấm lòng son” tượng trưng cho sự thủy chung, son sắt, trong trắng và kiên cường.
Dù cuộc đời có đắng cay, nghiệt ngã đến đâu, họ vẫn giữ được phẩm giá, nhân cách cao đẹp.Cách sử dụng từ “mà” như một lời khẳng định mạnh mẽ về ý chí kiên cường, bất khuất của người phụ nữ. Dù phải chịu nhiều áp đặt, bất công nhưng họ vẫn giữ trọn lòng chung thủy, trong sạch và cao quý.
Câu thơ cuối không chỉ khép lại hình ảnh bánh trôi nước mà còn mở ra một tầng ý nghĩa sâu sắc về phẩm chất người phụ nữ Việt Nam. Họ không chỉ đẹp về hình thể mà còn đẹp về tâm hồn, ý chí kiên cường, sống trọn vẹn với đạo lý và nhân phẩm.
Kết bài:
“Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương đã khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc vẻ đẹp, phẩm chất cao quý cũng như số phận long đong, bất hạnh của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. Bài thơ không chỉ là bức tranh hiện thực về cuộc đời người phụ nữ mà còn là tiếng nói đồng cảm, bênh vực và tôn vinh giá trị nhân phẩm của họ.
Với tài năng nghệ thuật độc đáo, ngôn ngữ trong sáng và ẩn dụ sâu sắc, Hồ Xuân Hương đã để lại một tác phẩm văn học bất hủ, trường tồn cùng thời gian.”Bánh trôi nước” mãi mãi là tiếng nói đồng cảm, trân trọng đối với người phụ nữ Việt Nam, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc qua bao thế hệ.
Mẫu 4 – Phân tích bài thơ bánh trôi nước hay nhất
Mở bài
Trong kho tàng văn học trung đại Việt Nam, Hồ Xuân Hương nổi lên như một ngôi sao sáng với những tác phẩm tràn đầy cảm xúc, vừa tinh tế vừa sâu sắc. Bà được mệnh danh là “Bà chúa thơ Nôm” với phong cách thơ trào phúng độc đáo, táo bạo và giàu ý nghĩa nhân văn. Một trong những bài thơ tiêu biểu của bà chính là “Bánh trôi nước”, một tác phẩm ngắn gọn nhưng chứa đựng bao tầng ý nghĩa.
Qua hình ảnh chiếc bánh trôi, Hồ Xuân Hương không chỉ khắc họa vẻ đẹp duyên dáng của người phụ nữ Việt Nam mà còn phản ánh thân phận long đong, bất định của họ trong xã hội phong kiến. Bài thơ đã trở thành tiếng nói đồng cảm, trân trọng và bảo vệ phẩm giá người phụ nữ, khiến người đọc phải suy ngẫm về thân phận con người trong xã hội xưa.
Thân bài
“Bánh trôi nước” sử dụng hình ảnh chiếc bánh trôi – một món ăn dân dã, quen thuộc trong đời sống người Việt – để khắc họa vẻ đẹp và thân phận người phụ nữ:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Hình ảnh “trắng” và “tròn” không chỉ miêu tả vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ Việt Nam mà còn tượng trưng cho sự trong trắng, thanh khiết về phẩm hạnh và tâm hồn. Người phụ nữ trong thơ Hồ Xuân Hương vừa đẹp dịu dàng, đằm thắm vừa mang trong mình vẻ đẹp tinh khôi, đức hạnh.
Tuy nhiên, vẻ đẹp ấy lại gắn liền với số phận “bảy nổi ba chìm” đầy bất định. Cụm từ này gợi lên sự lênh đênh, bấp bênh của chiếc bánh trôi khi luộc trong nước sôi, đồng thời cũng ẩn dụ cho số phận trôi nổi, long đong của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Người phụ nữ không có quyền tự quyết định cuộc đời mình mà phải phụ thuộc vào cha mẹ khi còn nhỏ, vào chồng khi đã lấy chồng và vào con cái khi về già. Số phận của họ bấp bênh, bất định như chiếc bánh trôi bị dòng nước cuốn trôi, không biết sẽ trôi về đâu.
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Câu thơ “rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn” đã khắc họa rõ nét sự phụ thuộc của người phụ nữ vào xã hội phong kiến. Họ không thể tự quyết định số phận của mình mà phải chịu sự chi phối, áp đặt từ những lễ giáo, quy tắc hà khắc của xã hội.
“Tay kẻ nặn” không chỉ đơn thuần là người làm bánh mà còn ẩn dụ cho xã hội phong kiến, cho những tư tưởng trọng nam khinh nữ, cho sự áp đặt của người chồng, gia đình chồng lên người phụ nữ. Cuộc đời người phụ nữ có thể “rắn” hay “nát” hoàn toàn phụ thuộc vào hoàn cảnh và sự đối xử của người khác, họ không có quyền tự chủ hay tự quyết định số phận của mình.
Câu thơ không chỉ thể hiện sự bất công của xã hội mà còn gợi lên nỗi đau, sự tủi nhục của người phụ nữ khi phải sống phụ thuộc, chịu đựng và cam chịu. Họ có thể bị gả bán, làm lẽ, làm thiếp, sống trong cảnh hắt hủi, ruồng bỏ nhưng vẫn phải giữ trọn đạo làm vợ, làm mẹ.
Dù phải chịu đựng nhiều bất công, đau khổ nhưng người phụ nữ vẫn giữ được phẩm chất cao quý:
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Hình ảnh “tấm lòng son” tượng trưng cho sự thủy chung, son sắt, trong trắng và phẩm giá cao quý của người phụ nữ. Dù cuộc đời có bấp bênh, long đong, dù phải đối mặt với những khó khăn, thử thách nhưng họ vẫn giữ vững lòng thủy chung, lòng son sắt, không bị biến chất bởi hoàn cảnh.
Cách sử dụng từ “mà” như một lời khẳng định mạnh mẽ về ý chí kiên cường, bất khuất của người phụ nữ Việt Nam. Dù phải sống trong sự áp đặt, phụ thuộc nhưng họ vẫn giữ vững phẩm giá, nhân cách và lòng chung thủy son sắt.
Hình ảnh “tấm lòng son” vừa là lời ca ngợi phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ, vừa là sự phản kháng mạnh mẽ đối với xã hội phong kiến bất công. Đó là sự khẳng định nhân cách cao đẹp, sự bất khuất và nghị lực sống mạnh mẽ của người phụ nữ Việt Nam.
“Bánh trôi nước” sử dụng thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật ngắn gọn, cô đọng nhưng giàu sức gợi cảm. Cấu trúc chặt chẽ, nhạc điệu hài hòa, nhịp điệu uyển chuyển tạo nên sự nhẹ nhàng, sâu lắng cho bài thơ.Ngôn ngữ bình dị, trong sáng, gần gũi nhưng hàm chứa ý nghĩa sâu sắc.
Cách sử dụng hình ảnh ẩn dụ tinh tế và nhân hóa khéo léo đã tạo nên chiều sâu ý nghĩa và sức sống bền bỉ cho tác phẩm.Nghệ thuật đối lập giữa vẻ đẹp hình thể và số phận bất định của người phụ nữ tạo nên sự đối lập đầy chua xót, thương cảm.
“Bánh trôi nước” không chỉ khắc họa vẻ đẹp, phẩm chất cao quý và số phận bất hạnh của người phụ nữ mà còn là tiếng nói đồng cảm, trân trọng và bảo vệ nhân phẩm của họ. Bài thơ thể hiện sự thấu hiểu sâu sắc, sự cảm thông và lòng trân trọng của Hồ Xuân Hương đối với người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Tác phẩm còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi tôn vinh phẩm chất cao quý, lòng thủy chung, son sắt và nghị lực sống kiên cường của người phụ nữ Việt Nam.Đồng thời, bài thơ cũng là tiếng nói phản kháng mạnh mẽ đối với xã hội phong kiến bất công, thể hiện tinh thần đấu tranh đòi quyền sống, quyền hạnh phúc cho người phụ nữ.
Kết bài:
“Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương là một kiệt tác thơ Nôm ngắn gọn nhưng hàm chứa sức mạnh biểu cảm và ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Bằng cách sử dụng hình ảnh bánh trôi nước quen thuộc trong đời sống dân gian, tác giả đã khéo léo khắc họa vẻ đẹp dịu dàng, thanh khiết của người phụ nữ Việt Nam đồng thời phản ánh số phận lênh đênh, bất định của họ trong xã hội phong kiến đầy bất công.
Tác phẩm không chỉ là lời đồng cảm, sẻ chia với nỗi khổ của người phụ nữ mà còn là bản tuyên ngôn mạnh mẽ, khẳng định giá trị nhân phẩm cao quý, lòng thủy chung son sắt và nghị lực sống kiên cường của họ. Qua bài thơ, Hồ Xuân Hương đã gửi gắm thông điệp về sự trân trọng, yêu thương và bảo vệ phẩm giá con người, đặc biệt là người phụ nữ.
Tóm lại, viết bài văn phân tích bài thơ Bánh trôi nước không chỉ giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp hình thức và chiều sâu nội dung của một tác phẩm thơ Nôm đặc sắc, mà còn khám phá được tài năng nghệ thuật và tấm lòng nhân đạo của Hồ Xuân Hương.
Thông qua hình ảnh bánh trôi nước, nhà thơ đã thể hiện một cách tinh tế thân phận lênh đênh của người phụ nữ trong xã hội xưa, đồng thời khẳng định phẩm chất trong sáng, kiên cường và đáng trân trọng của họ. Đây chính là một trong những bài thơ ngắn gọn mà giàu ý nghĩa bậc nhất trong kho tàng văn học trung đại Việt Nam.
